در دیکشنری لغات بازاریابی به عمل یا کسب و کار تبلیغ و فروش محصولات یا خدمات، همچون تحقیقات بازار و تبلیغات گفته میشود. اگر شما نقش بازاریاب در شرکت یا سازمانی را داشته باشید، احتمالا تعریف دقیق مارکتینگ برایتان دشوار باشد؛ حتی اگر هر روز با آن مواجه شده و سر و کار داشته باشید. اصطلاح بازاریابی برای تعریف ساده کمی گسترده و متغیر است. مثلا بخش فروش سازمان کمی بیش از حد با تعریف "فروش چیست؟" همپوشانی داشته و واژه تبلیغات ممکن است جلسات طوفان فکری پیچیده را در ذهن تداعی کند. اما با بررسیهای دقیقتر میتوان فهمید که بازاریابی با تبلیغات و فروش دارای همپوشانیهای زیادی هم بوده و در کل مراحل کسب و کار از ابتدا تا انتها دیده میشود.
تعریف مارکتینگ چیست؟
در ابتدا میخواهیم معنی مارکتینگ یا بازاریابی را بیشتر مورد بررسی قرار داده و تعریف مناسبی برای آن پیدا کنیم. در مجموع، مارکتینگ به هر اقدامی که شرکت یا سازمان در راستای جذب مخاطب برای محصولات یا خدمات از طریق پیامرسانی مناسب انجام میدهد، مارکتینگ گفته میشود. هدف اصلی بازاریابی ارائه ارزش مجزا برای مشتریان بالقوه و مصرفکنندگان از طریق تولید محتوا با به منظور نمایش طولانیمدت بودن ارزش کالا یا محصول، کمک به وفادار شدن به سازمان و برند و افزایش فروش است.
ممکن است در ابتدا تعجب کنید که چرا بازاریابی بخش مهم و ضروری در توسعه محصول و فروش است؛ اما وقتی بیشتر به آن فکر کنید کاملا منطقی به نظر میرسد. بازاریابان اثر کاملا مستقیمی روی شخصیت مشتری دارند. میتوان گفت هدف مارکتینگ تحقیق و بررسی مشتریان در همه زمانها، ایجاد گروههای متمرکز، ارسال نظرسنجیها، مطالعه عادات خرید و... است. در بازاریابی با این سوال اساسی که مشتری کجا، چه زمانی و چگونه قصد دارد با تجارت ما ارتباط برقرار کند، پاسخ داده میشود.
فرقی ندارد که بازاریاب باتجربه باشید که پی تعاریف جدیدی در این خصوص هستید یا فردی مبتدی هستید که در مرحله اول به درک چیستی بازاریابی فکر میکنید، ما در ادامه این مطلب موارد بسیار مهمی را بیان میکنیم که تمام جوانب شغل مارکتینگ را تحت پوشش قرار میدهد.
اهداف بازاریابی چیست؟
مارکتینگ را باید فرآیند علاقهمندسازی مخاطب به خدمات و محصولات ارائهشده توسط سازمان دانست. چنین فرآیندی از طریق تحقیقات بازار، بررسی و درک علایق مشتری ایدهآل سازمان اتفاق میافتد. بازاریابی به تمامی جنبههای تجارت خاص مانند توسعه محصول، چگونگی توزیع، فروش و تبلیغات مربوط میشود.
گفتنی است که مارکتینگ مدرن در دهه 1950 میلادی آغاز شد؛ دقیقا وقتی که مردم شروع به بهرهمندی از رسانههای چاپی به منظور تایید محصول مد نظرشان کردند. بعد از ظهور تلویزیون و سپس اینترنت و فضای دیجیتال، بازاریابان دسترسی بهتری به مخاطبین خود پیدا کردند. آنلاین مارکتینگ روشی است که اکنون بسیاری از برندهای مطرح دنیا از آن به منظور معرفی خدمات تازه خود استفاده میکنند.
هدف اساسی مارکتینگ، جذب مشتریان برای برند از طریق پیامرسانی مناسب است. در بهترین حالت ممکن، این پیام برای مخاطبین هدف مفید و آموزشی خواهد بود که بتوانید مشتریان را به سرنخ تبدیل کنید. خوشبختانه امروزه فضا و امکانات بسیار گستردهای برای انجام بازاریابی وجود دارد؛ البته گستردگی امکانات این مشکل را نیز به وجود میآورد که جلب توجه مخاطبین به فرآیند سختی تبدیل شده و نیاز به خلاقیت و ارائه مزیت جدید و رقابتی وجود خواهد داشت.
انواع روش های مارکتینگ
مارکتینگ دارای انواع متنوعی است که هر کدام در شرایط خاص و برای مخاطب هدف خاصی مناسب هستند. این به کسب و کارتان بستگی دارد که تحقیقات بازار را به درستی انجام داده و تعیین کنید که کدام نوع بازاریابی یا ترکیبی از آنها برای برندتان مزایای بیشتری را به دنبال دارد. در ادامه به چند نوع از مارکتینگ که امروزه مورد توجه قرار گرفتهاند اشاره میشود.
بازاریابی اینترنتی
آنلاین مارکتینگ روشی است که به دلیل گستردگی فضای وب در دنیای امروزی مورد توجه بسیاری از افراد قرار میگیرد. البته به دلیل شلوغی این فضا، کاربران به هر محتوا و کمپینی روی خوش نشان نمیدهند و نیاز است که به صورت کاملا اصولی و خلاقانه وارد این چالش بزرگ شوید.
بهینهسازی موتور جستجو
SEO یا بهینهسازی موتورهای جستجو نوع دیگری از بازاریابی است که به باعث میشود محتوای وبسایت در صفحات جستجو، جایگاه بالاتری را کسب کرده و بیشتر دیده شوند. اگر مخاطب هدفتان بیشتر در موتورهای جستجو به دنبال موارد مد نظر خود است، استفاده از این ترفند بسیار مفید خواهد بود.
بازاریابی وبلاگی
اکنون دیگر وبلاگها تنها منحصر به نویسندهها نیستند. حال برندها وبلاگهایی را ایجاد میکنند که در آن در خصوص صنعت و کسب و کار خود نوشته و علاقه مشتریان بالقوهای که در اینترنت به دنبال اطلاعات خاصی هستند را پرورش دهند.
بازاریابی شبکههای اجتماعی
با توجه به استفاده زیاد بسیاری از مردم از شبکههای اجتماعی، استفاده از این راه برای معرفی محصول و خدمات راهی بسیار خوب و سریعی است که میتواند تاثیرات آنی جالبی را هم در پی داشته باشد. به طور مثال اینستا مارکتینگ یا اینفلوئنسر مارکتینگ روشهایی هستند که برندهای زیادی از آن استفاده میکنند. به خصوص اگر محصولی توسط فرد معروف و موردعلاقه مخاطبین معرفی شود، قطعا بازخورد بسیار مثبتی در بین جامعه هدف خواهد داشت.
بازاریابی چاپی
شاید تصور کنید که ظهور مارکتینگ دیجیتال باعث کمرنگ شدن نقش روشهای سنتی به صورت کامل شده است. اما با توجه به این که روزنامهها و مجلات به خوبی میدانند که مخاطبین آنها چه کسانی هستند، سازمانها و کسب و کارها میتوانند همچنان از این طریق به مخاطبین دسترسی داشته باشند.
بازاریابی موتورهای جستجو
این نوع مارکتینگ با بازاریابی SEO که پیشتر به آن اشاره شد کمی تفاوت دارد. سازمانها اکنون میتوانند به موتور جستجو به منظور قرار دادن لینکها در صفحات شاخص که در معرض دید کاربران هستند هزینهای را پرداخت کنند که این فرآیند صورت بگیرد. در حقیقت این فرآیند تحت عنوان پرداخت به ازای هر کلیک هم شناخته میشود.
بازاریابی ویدیویی
ویدیو مارکتینگ نوع دیگری از بازاریابی است که میتواند با سرگرم کردن و آموزش دادن مخاطبین، به هدف مد نظر دست پیدا کند.
بازاریابی پیام کوتاه
اس ام اس مارکتینگ روش تبلیغات کاملا هدفمند بوده که باعث میشود به صورت مستقیم با مخاطبین هدف و مشتریان بالقوه خود ارتباط بگیرید. همچنین باعث میشود که هزینه تبلیغاتی بیشتری را برای مخاطبینی که علاقهای به حوزه فعالیت شما ندارند هدر نکنید.
بازاریابی و تبلیغات
در مارکتینگ نیاز به توسعه محصول، تحقیقا بازار، توزیع محصولات، طراحی استراتژی و برنامه فروش، ارتباطات و پشتیبانی از مشتریان وجود دارد. در حقیقت بازاریابی در تمامی مراحل سفر فروش کسب و کارها ضروری و کلیدی است.همچنین، تبلیغات را باید یکی از اجزای بازاریابی دانست که تلاشی استراتژیک برای توسعه آگاهی از محصول به عنوان قسمتی از چشمانداز به شمار میرود. به زبان سادهتر، این تنها روشی نیست که بازاریابان از آن برای فروش محصول و خدمات خود بهره میبرند.
تصور کنید که کسب و کاری در حال ارائه محصولی کاملا جدید و نو است. این کسب و کار قصد دارد کمپینی را ایجاد کرده و از طریق آن محصول را به مشتریان معرفی کند. کانالهای ارتباطی که این برند از آنها استفاده میکند شامل اینستاگرام، گوگل و وبسایت اختصاصی آن است که از آنها برای حمایت از کمپینهای مختلف خود که به ایجاد سرنخ منجر میشوند، استفاده میکند. برای معرفی محصول جدید آنها راهنمای محصول قابلدانلود را در وبسایت منتشر میکنند. همچنین ویدیویی را نیز در اینستاگرام پست میکنند که محصول جدید را به خوبی معرفی میکند. همچنین دریافت ترافیک از طریق بهینهسازی موتور جستجو روی نتایج خاص را افزایش میدهند.
میتوانید بگویید کدام مورد از اقدامات صورتگرفته در بالا مارکتینگ و کدام تبلیغات بود؟ این تبلیغات در شبکه اجتماعی اینستاگرام و گوگل صورت گرفت. اینستاگرام معمولا کانال تبلیغاتی به شمار نمیرود، اما در شرایطی که برای هدف برندسازی از آن استفاده شود، میتوان پایگاهی از دنبالکنندگان را در آن ایجاد کرد که برای اعلام و معرفی محصولات آماده شوند. گوگل بدون شک برای انجام تبلیغات این شرکت مور استفاده قرار گرفته است. این شرکت برای به ازای هر کلیک کاربران از کسب و کارها هزینهای را دریافت میکند. اما بازاریابی در کجا صورت گرفت؟ پاسخ جالب خواهد بود! چرا که بازاریابی و مارکتینگ تمامی فرآیند را شامل میشد.
این شرکت با همسوسازی اینستاگرام، گوگل و وبسایت خود پیرامون خلاقیت متمرکز بر مخاطبین، کمپین بازاریابی سه بخشی را اجرا کرد که مخاطب خود را شناسایی کرده و پیامی را برای او ارسال کند. در نهایت این پیام در تمامی جنبهها به منظور تاثیرگذاری حداکثری ارائه شد.
4 P بازاریابی
در دهه 1960 میلادی، ای جروم مک کارتی، 4 P مارکتینگ را ارائه کرد که شامل محصول (product)، قیمت (price)، مکان (place) و تبلیغ (promotion) بود. این 4 فرآیند توضیح میدهند که مارکتینگ چگونه با هر مرحلهای از تجارت ارتباط دارد.
محصول (product)
تصور کنید برای محصولی که میخواهید بفروشید، ایدهای در ذهن دارید. اگر بلافاصله شروع به فروش آن کنید، احتمال بسیار زیاد به موفقیت نخواهید رسید. اما اگر از تیم بازاریابی برای انجام تحقیقات بازار و پاسخ به سوالاتی همچون مخاطب هدف کیست، آیا بازار مناسب برای این محصول وجود دارد، پیام مناسب محصول چیست؟ پلتفرم متناسب با پیام و مخاطب هدف کدام است و...، استفاده کنید، بدون شک موفقیت از هر زمان دیگری به شما نزدیکتر خواهد بود.
قیمت (price)
تیم مارکتینگ سازمان باید قیمت محصولات رقبا را مورد بررسی قرار داده یا از گروههای متمرکز و نظرسنجیها کمک بگیرد که امکان تخمین هزینه مد نظر مشتریان وجود داشته باشد. اگر قیمت بسیار بالاتر باشد، نمیتوانید تمام مشتریان را در اختیار داشته باشید. همچنین اگر قیمت آن بسیار پایین باشد هم پول بیشتری را از دست خواهید داد. خوشبختانه این امکان برای بازاریابان وجود دارد که از تحقیقات صنعت و بازار و آنالیز مشتریان برای بررسی بازه قیمتی ایدهآل بهره بگیرند.
مکان (place)
بسیار مهم و کلیدی است که بخش مارکتینگ سازمان از آنالیز و دیدگاه خود از مشتریان سازمان به منظور ارائه پیشنهادهایی برای چگونگی و محل فروش محصول استفاده کند. ممکن است آنها اعتقاد داشته باشند که وبسایت تجاری بسیار بهتر از مکان خردهفروشی عمل میکند یا کاملا برعکس این مورد را در نظر داشته باشند. ممکن است آنها دیدگاههایی در مورد آن که کدام مکان برای فروش محصولات و خدمات، چه در سطح داخلی و چه خارجی مناسبتر هستند ارائه کنند.
تبلیغ (promotion)
مورد آخر، احتمالا همان چیزی است که از همان ابتدا انظار آن را داشتید. تبلیغات مستلزم هر نوع آگاهیبخش از روشهای مختلف برای افزایش اطلاعات و علاقه مخاطبین هدف به خدمات و محصولات مختلف کسب و کار است. این فرآیند در صورت اجرای صحیح و اصولی در نهایت به فروش بالاتر منجر میشود. شرکتها میتوانند از کانالهای مختلف ارتباطی به تبلیغات محصولشان بپردازند و خوشبختانه امروز دست آنها برای انتخاب انواع مناسب تبلیغ کاملا باز است.
جمعبندی
مارکیتنگ یا بازاریابی فرآیند پایهای و بسیار مهمی است که هر شرکتی برای رسیدن به موفقیت و فروش بالاتر به آن نیاز دارد. در این مطلب سعی کردیم تعریف کامل و دقیقی از بازاریابی داشته باشیم و با معرفی انواع آن، دید بهتری را در اختیارتان قرار دهیم. بازاریابی با تمامی زمینههای تجارت و کسب و کار تلاقی دارد؛ از این رو ضروری است که کاملا آگاه باشید چگونه از این فرآیند برای بهبود عملکرد و بهتر دیده شدن برند بهره بگیرید.
ما در آژانس دیجیتال مارکتینگ فیکا، با کمک متخصصین حرفهای و تجربه چندین ساله خود، به ارائه خدمات مختلف در زمینه بازاریابی و مارکتینگ میپردازیم. شما همچنین میتوانید نمونه کارها و پروژههای موفق فیکا در همکاری با برندهای مطرح را در بخش نمونه کار وبسایت مشاهده کرده و همچنین برای دریافت راهنماییهای بیشتر، از طریق راههای ارتباطی موجود با کارشناسان ما ارتباط بگیرید. ما در سریعترین زمان ممکن پاسخ پرسشهایتان را به صورت کامل خواهیم داد.