تحقیقات بازاریابی چیست؟

تحقیقات بازاریابی را باید فرآیندی سیستماتیک به منظور کسب، تجزیه و تحلیل و تفسیر داده‌ها برای تصمیم‌گیری‌های عملی در نظر گرفت. از این رو، درک معنا و مفهوم این موضوع و انجام تحقیقات مناسب، تنها راه پیش رو کسب و کارهایی است که می‌خواهند در بازار رقابتی امروز باقی مانده و شکوفا شوند. در این مطلب قصد داریم در خصوص این فرآیند مهم و تاثیرگذار در پیشرفت برند و کسب و کارها بیشتر صحبت کرده و انواع و نکات کلیدی مرتبط آن را مورد بررسی قرار دهیم.

تعریف تحقیقات بازاریابی

اما تحقیقات بازاریابی چیست؟ این اصطلاح به فرآیند ارزیابی قابلیت ماندگاری خدمت یا محصولی جدید از طریق تحقیقاتی که مستقیما با مشتریان بالقوه صورت می‌گیرد، اشاره دارد. این نوع تحقیقات به شرکت اجازه می‌دهد که بازار هدف را تعیین کرده و نظرات و سایر بازخوردهای مشتریان را در خصوص علاقه آن‌ها به محصول یا خدمتی خاص دریافت کند. 

در حقیقت تحقیقات بازار یابی به عنوان هر نوع تکنیک یا مجموعه‌ای از روش‌ها تعریف می‌شود که سازمان‌ها به منظور جمع‌آوری اطلاعات برای درک بهتر بازار هدف خود از آن بهره می‌برند. سازمان‌ها این داده‌ها را برای بهبود محصولات و خدمات و همچنین افزایش UX (تجربه کاربری) مورد استفاده قرار می‌دهند. تحقیقات ممکن است در داخل یا توسط شخص ثالثی که در این کار تخصص دارد انجام شود. این کار قابلیت اجرا از طریق نظرسنجی و گروه‌های متمرکز و دیگر روش‌ها را دارد.

تحقیقات بازاریابی چه اهمیتی برای کسب و کار دارد؟

تحقیقات در مورد بازاریابی چه اهمیتی دارد؟ یکی از دلایل اهمیت آن، مشخص کردن جهت و مسیر برند است. داده‌های حاصل از این فرآیند به برندها کمک می‌کند که متوجه شوند مشتری به چه چیزی نیاز دارد و چگونه باید با رقبا وارد رقابت شوند. همچنین این فرصت را فراهم می‌کند که نیازهای مشتریان را اولویت‌بندی کرد. همچنین کمک می‌کند که تصویر بهتری از برند را در بازار به نمایش گذاشت. در واقع مخاطبین تمایل دارند با شرکت‌هایی که تجربه خرید مثبتی را با آن‌ها داشته‌اند پیوند خاصی ایجاد کنند و در صورتی که برند موفق شود مطابق با نیاز آن‌ها محصولاتی را در اختیارشان قرار دهد، برای همیشه در ذهن آن‌ها باقی می‌ماند.

اهمیت دیگر تحقیقات بازاریابی کاهش ریسک است؛ این تحقیقات شرکت را برای سازگاری با تغییرات پیش‌بینی‌نشده بازار آماده می‌سازد. به همین دلیل، شرکت‌ها این امکان را دارند که پیش‌بینی‌های بلندمدت بازار را مطابق داده‌های حاصله انجام داده و با ریسک و خطرات عملیاتی مقابله کنند. در نهایت کمک به افزایش توانایی برای تصمیم‌گیری، دیگر اهمیت چنین تحقیقاتی است؛ به این صورت که داده‌ها و اطلاعات مرتبط با مشتریان، نیازها و انتظارات آن‌ها را می‌توان از این طریق شناسایی کرد. این باعث می‌شود که برای سوالاتی مبهمی در ذهن صاحبان کسب و کار، پاسخ‌های روشنی به وجود بیاید.

• مقاله پیشنهادی
  • مدیریت استراتژیک چیست؟

مراحل انجام تحقیقات بازار 

در این بخش به معرفی انواع تحقیقات بازاریابی می‌پردازیم. به صورت کلی 4 نوع برای این دسته از تحقیقات وجود دارد که در مورد هر کدام توضیحاتی ارائه می‌شود.

تحقیقات اولیه

تحقیقات اولیه به فرآیند جمع‌آوری مستقیم داده‌ها در خصوص مشتریان، بازارها و رقبای موجود گفته می‌شود. در واقع این مرحله، پایه و اساسی برای ادامه مراحل بعدی است.

تحقیقات ثانویه

تحقیقات ثانویه از داده‌هایی که پیش‌تر جمع‌آوری، آنالیز و منتشر شده برای نتیجه‌گیری یا انجام مشاهدات استفاده می‌کند. در حقیقت، بیشتر اطلاعاتی که به صورت رایگان در دسترس قرار دارد، برای حل مسئله تحقیق استفاده می‌‌شود.

تحقیقات کمی

تحقیقات کمی، به جمعی از داده‌های اولیه و ثانویه که به صورت عددی درآمده گفته می‌شود. در حقیقت، این نوع را می‌توان به راحتی از طریق نظرسنجی‌ها، آمار وب، سوابق مالی و... اندازه‌گیری کرد که همگی روش‌های رایج جمع‌آوری داده‌های کمی به شمار می‌روند.

تحقیقات کیفی

این نوع تحقیق، مجموعه‌ای از داده‌ها است که غیرعددی بوده و اندازه‌گیری آن‌ها کار مشکلی است. همچنین، محققان از داده‌های تحقیقات کیفی برای افزودن ارزش و عمق بیشتر به داده‌ها نیز استفاده می‌کنند.

چهار روش استاندارد تحقیق بازاریابی

تحقیق در مورد بازاریابی و فروش را می‌توان با روش‌های مختلفی انجام دارد. چهار روش استانداردی که برای این منظور وجود دارند شامل نظرسنجی، مصاحبه، مشاهدات مشتری و گروه‌های متمرکز است. هر برندی فرصت دارد که روش‌های مختلفی را بدون هیچ محدودیتی به راه تحقیق مناسب خود تبدیل کند.

نظرسنجی‌ها

متخصصین و محقق‌ها با استفاده از نظرسنجی‌ها و مدیریت داده‌ها از طریق پرسشنامه‌های آنلاین یا نظرسنجی‌های مختلف، پاسخ‌ها را جمع‌آوری می‌کنند. این روش را باید محبوب‌ترین و کاربردی‌ترین تکنیک تحقیقات بازاریابی دانست. به صورت کلی، نظرسنجی‌ها ارزان بوده و راه‌اندازی، استقرار و جمع‌آوری داده‌های آن‌ها ساده است. همچنین به کمک نظرسنجی‌های آنلاین می‌توان پاسخ‌های سریعی را دریافت کرد و در مدت زمان چند دقیقه، حجم زیادی از داده‌ها را به دست آورد.

انجام مصاحبه

مصاحبه‌های حضوری یا شخصی روش سنتی‌تری در این فرآیند به شمار می‌روند. از نظر زمان و هزینه، مصاحبه روشی کند و گران‌تری به حساب می‌آید. افرادی که تحقیقات بازاریابی را در مقیاس بزرگی انجام می‌دهند، این روش را برای جمع‌آوری تعداد زیادی داده مناسب نمی‌دانند. مصاحبه‌ها را می‌توان هم به صورت حضوری و هم غیرحضوری ترتیب داد.
اما اهمیت مصاحبه در چیست؟ این نوع، نقش مهمی در درک دقیق احساس پاسخ‌دهنده دارد. اغلب هنگامی که دو فرد با هم تعامل دارند، اطلاعت بیشتری به دلیل گفتگوی مستقیم به اشتراک گذاشته می‌شود.

گروه‌های متمرکز

فوکس گروپ یا گروه‌های متمرکز از دیگر روش‌های استاندارد تحقیقات برای بازاریابی است. این گروه‌ها شامل چند پاسخ‌دهنده هستند که در بحث‌هایی در خصوص موضوعی خاص شرکت می‌کنند. محقق برای به دست آوردن اطلاعات کامل‌تر، گروه‌های متمرکز را تشکیل می‌دهد. باید گفت علت اصلی شکل‌گیری چنین گروهی، برقراری گفتگو بین افراد مختلف حول موضوعی خاص و موردعلاقه است. بر خلاف مصاحبه، اعضای گروه متمرکز مجاز به تعامل با هم و تاثیرگذاری روی هم هستند.

معمولا، گروه‌های متمرکز موضوعاتی را مطرح می‌کنند که توسط محققین پیش‌بینی نشده است. تعامل مستقیم گروه‌های تجاری و مشتریان، تاثیر کاملا مستقیم و مثبتی روی کاربران دارد؛ چرا که آن‌ها احساس می‌کنند صدای‌شان بهتر شنیده می‌شود.

روش مشاهده

روش مشاهده گرچه محبوب نیست و به طور گسترده مورد استفاده قرار نمی‌گیرد، اما می‌تواند بازخورد بصری خوبی داشته باشد. شرکت‌های تحقیقاتی جلسات مشاهده مشتری را به منظور جمع‌آوری اطلاعات در مورد نحوه تعامل آن‌ها با محصولات و خدمات سازماندهی می‌کنند. بازخورد از نگرش‌های رفتاری افراد ابزار قدرتمندی برای محققینی است که به دنبال بهبود خدمات و محصولات خود برای مشتریان هستند.

باید گفت این روش، جایگزین بسیار خوبی برای گروه‌های متمرکز است. مشاهده نه تنها ابزار تحقیقاتی ارزانی است، بلکه شاهده تعامل و استفاده مردم با محصول در محیطی طبیعی نیز خواهید بود. البته نکته منفی که در این خصوص وجود دارد آن است که شما باید درباره احساسات و واکنش‌های مشتریان استنباط و نتیجه‌گیری کنید.

• مقاله پیشنهادی
  • کمپین چیست

چگونگی انجام تحقیقات بازاریابی

اما برای تحقیقات بازاریابی باید چه مراحلی طی شود؟ در زیر به مراحل تحقیقات بازاریابی که به شما و برندتان کمک می‌کند که متوجه شوید مخاطبین در خصوص محصول، خدمات یا برندتان چه فکری می‌کنند، اشاره می‌شود.

پرسونای کاربر را ایجاد کنید

پرسونا یا شخصیت کاربر، شخصیت خیالی است که به عنوان نماینده مشتری یا مخاطب عمل می‌کند. درک شخصیت‌های کاربران باعث می‌شود که نحوه واکنش افراد مختلف با رویکردهای گوناگون به محصولات و خدمات را تحلیل کرده که در نهایت نیاز آن‌ها را درک کنید. برای ساخت پرسونا، باید به سوالاتی در خصوص کاربران پاسخ دهید؛ برخی از این سوال شامل موارد زیر هستند:

• آن‌ها چه افرادی هستند؟
• هدف آن‌ها چیست؟
• اولویت اصلی آن‌ها چیست؟
• چه مواردی آن‌ها را از رسیدن به هدف باز می‌دارد؟

انجام تحقیقات مشاهده‌ای

در اینجا می‌توان از هر دو روش مشاهده آشکار و پنهان برای مشاهده و جمع‌آوری داده در زمانی که کاربران از محصول شما یا محصولات مشابه بهره می‌برند، استفاده کرد. در خصوص تفاوت مشاهده آشکار و پنهان باید گفت که مشاهده آشکار از کاربر می‌پرسد که آیا به شما اجازه می‌دهد از استفاده آن‌ها از محصول مشاهداتی داشته باشید؟ اما در مشاهده پنهان کاربران در محیط طبیعی بدون اطلاع قبلی بررسی می‌شوند. باید گفت این روش تنها در زمانی کاربرد دارد که برند، محصولی را بفروشد و مصرف‌کننده آن را به طور مداوم خریداری کرده و مورد استفاده قرار دهد. این مرحله بهترین داده‌های تحقیقاتی مشاهده‌ای را استخراج می‌کند؛ زیرا مردم هنگام استفاده از محصولات به صورت کامل طبیعی عمل می‌کنند.

مصاحبه‌های شخصی

انجام گفتگوی یک به یک با جامعه هدف باعث می‌شود که نگرانی‌های آن‌‌ها را درک کرده و به بسیاری از سوالات آن‌ها نیز پاسخ دهید. در این راه باید روزنامه‌نگار باشید نه فروشنده؛ از کاربران در خصوص ناامیدی، نیازها و بخش‌های که تصور می‌کنند به بهبود و پیشرفت نیاز دارد سوال بپرسید. همچنین ضبط مکالمه کمک می‌کند که به جای یادداشت‌برداری، همزمان روی نکات موردبحث تمرکز کنید.

تجزیه و تحلیل داده‌ها

در مرحله انتهایی تحقیقات بازاریابی، باید تمامی داده‌ها و اطلاعاتی را که از روش‌های مختلف به دست‌ آورده‌اید، تجزیه و تحلیل کنید. با انجام این کار باید الگویی از مواردی که مشتریان می‌پسندند یا نمی‌پسندند، مواردی که نیاز دارند یا نیاز ندارد و... ترسیم کنید. بهتر است از ابزارهای بصری ساده برای نمایش نحوه تعامل افراد با هم و محصول به منظور ارزیابی و بررسی نیاز‌های آن‌ها استفاده کنید.

• مقاله پیشنهادی
  • تحقیقات بازار (Market Research) چیست؟

تحقیقات بازاریابی شرکت خود را به فیکا بسپارید 

هر برند و کسب و کاری برای آن که قدرت آن را داشته باشد که در بازار شلوغ و پیچیده امروزی به فعالیت خود ادامه دهد، باید از روش‌ها و قواعد خاصی استفاده کند. یکی از فرآیندهایی که باعث می‌شود برند دید خوبی از مخاطبین و بازاری که قصد فعالیت در آن را دارد به دست بیاورد، تحقیقات بازاریابی است. در این مطلب به بررسی این فرآیند و انواع آن پرداخته شد و شما با بهره‌گیری از این اصول می‌توانید کسب و کارتان را با تغییرات چشم‌گیری مواجه کرده و آماده رقابت با رقبای سرسخت و قدرتمند خود شوید.

آژانس خلاقیت، برندینگ و دیجیتال مارکتینگ فیکا، با ارائه خدمات متنوع در شاخه های متنوع، آماده همکاری با شرکت ها و کسب و کارهای مختلف میباشد. شما عزیزان برای مشاهده خدمات ارزیابی سلامت برند و یا خدمات تحلیل فرصت های بازار میتوانید به صفحه خدمات سایت مراجعه کرده و یا با کارشناسان تماس بگیرید.